Để tránh cho da không bị đen và sạm nắng, nhiều chị ra nhà thuốc, siêu thị… mua ngay một lọ kem chống nắng để dùng. Nhưng các chị có bao giờ tự hỏi rằng:
- Tại sao có nhiều loại kem chống nắng như vậy?
- Những thông số ghi trên nhãn kia là như thế nào?
- Khi có trang điểm thì làm sao thoa kem chống nắng?
- Liệu kem chống nắng có thực sự bảo vệ làn da?
- Loại nào là phù hợp nhất cho mình? v.v.
Bài viết sau đây cung cấp khá đầy đủ những gì các chị cần biết về kem chống nắng. Cuối bài Hà có đề xuất một vài loại kem chống nắng để các chị tìm mua.
12 câu hỏi thường gặp về kem chống nắng.
1. Kem chống nắng là gì?
Kem chống nắng là sản phẩm có chứa tác nhân bảo vệ da, chống lại ảnh hưởng của các tia tử ngoại từ ánh nắng mặt trời, được thể hiện bằng chỉ số SPF (Sun Protection Factor) hoặc IP (Indice de Protection). Chỉ số này xác định khả năng ngăn chặn tia tử ngoại (còn gọi là tia cực tím hay tia UV).
2. Có bao nhiêu loại tia tử ngoại (tia cực tím, UV)?
Tia tử ngoại (UV) chia làm 3 loại chính: UVA, UVB và UVC. Ở cường độ nhẹ (lúc nắng sớm), tia cực tím có tác dụng tốt với sức khỏe như kích hoạt sản xuất vitamin D hoặc giúp điều trị bệnh vảy nến và một số bệnh ngoài da khác. Ngược lại ở cường độ mạnh thì tia cực tím có nhiều tác hại.
Nếu chị nào chưa hình dung tia tử ngoại nguy hiểm như thế nào thì hãy thử để một cái ruột xe cao su (săm xe) hoặc một hộp nhựa ngoài nắng, sau một tháng sẽ thấy chúng nhạt màu và có nhiều vết rạn (trừ khi các sản phẩm đó được thêm chất hấp thụ tia UV). Đó chính là do sự phá hoại của tia tử ngoại.
Hình bên là một đèn pha xe hơi bị tia cực tím làm đục đi. Với vật dụng mà còn thế thì nói gì đến làn da của chúng ta, các chị nhỉ!
Tia UVC có khả năng gây ung thư cao nhất nhưng bị tầng ô zôn hấp thụ và phản xạ nên không đến được mặt đất. Tuy nhiên hiện tại có nhiều nơi tầng ô zôn bị thủng hoặc bị mỏng thì nguy cơ từ UVC là rất lớn. 99% các loại kem chống nắng không có tác dụng chống UVC.
UVB và UVA gây ảnh hưởng xấu đến làn da với mức độ biểu hiện khác nhau:
Tia UVB tác động vào lớp biểu bì (lớp da ngoài cùng), là tác nhân chính gây cháy nắng, đen da và có thể dẫn đến ung thư da. UVB có cường độ cao nhất từ 10h đến 14h trong ngày, và mạnh nhất vào mùa hè. UVB không xuyên qua được kính nhưng có thể phản xạ qua kính và mặt nước. Nói đến UVB là nói tới cháy nắng và ung thư da.
Tia UVA (chiếm 95% bức xạ tia cực tím): UVA luôn hiện diện bất kể mùa nào trong năm, cho dù trời nắng hay không, vì thế khi trời râm mát thì tia UVA vẫn làm tổn hại đến da (mà các chị không biết). UVA xuyên được qua kính và nhiều loại vải.
Mặc dù UVA không làm đen da nhưng lại tạo ra các gốc tự do, phá huỷ collagen và elastin (một loại protein tương tự như collagen) gây lão hoá da. UVA có thể gián tiếp gây ung thư và đột biến DNA.
Nói tóm lại, khi nghĩ đến UVA, các chị hãy nghĩ đến những vết nám, vết nhăn và sự lão hóa da.
Các loại tia tử ngoại(UV) và tác hại với làn da
3. Có bao nhiêu loại kem chống nắng?
Kem chống nắng được chia làm 2 loại : sunblock và sunscreen
Sunblock (chống nắng vật lý): bảo vệ da khỏi tia UVA và UVB trên cơ chế phản xạ, khuếch tán, giống như một bức tường ngăn tia UV tác động đến da.
Sunblock không chứa những hóa chất mạnh như sunscreen nên là lựa chọn an toàn nhất cho trẻ em và những người có làn da nhạy cảm. Không may là có nhiều loại kem chống nắng ghi là “sunblock” trong khi thực tế chỉ là sunscreen.
Để đảm bảo khi mua sunblock, các chị hãy xem kỹ trong thành phần có chứa titanium dioxide hoặc zinc oxide không nhé, (hai chất này ít kích ứng da và chống UV rất tốt). Zinc oxide an toàn hơn titanium dioxide.
Với sunblock, các chị không phải bận tâm nhiều đến việc thoa lại kem vì sunblock bảo vệ rất lâu. Càng ngày, sunblock càng chứng tỏ có nhiều ưu điểm hơn sunscreen. Nhược điểm nhỏ của sunblock là trông thấy rõ khi thoa lên da (sau này có một vài loại sunblock rất tiệp với màu da).
Sunscreen (chống nắng hóa học): hoạt động như màng lọc hóa học, hấp thu rất tốt tia UVB, nhưng thường chỉ lọc được một phần UVA.
Gần đây, một số chất mới được phát minh như octylcrylene và benzophenone đã cải thiện đáng kể khả năng lọc UVA, nhất là chất avobenzone (còn gọi là parsol 1789) có khả năng lọc hoàn toàn UVA. Tuy nhiên, các hóa chất trong sunscreen thường dễ gây kích ứng da, và trong một số nghiên cứu cho thấy một vài trường hợp ung thư vú và ung thư da là do sunscreen.
Ngoài ra khi dùng sunscreen các chị vẫn phải chịu khó bôi kem lại sau khoảng 2-3 giờ vì thời gian chống nắng của sunscreen khá thấp. Sunscreen có ưu điểm là tiệp với màu da.
Khi chọn sunscreen, hãy xem trong thành phần có chứa một trong các chấtoctylcrylene, benzophenone hoặc avobenzone không nhé.
4. Chỉ số SPF là gì?
SPF chỉ khả năng chống UVB. Về cơ bản, SPF càng cao thì da càng được bảo vệ khỏi tia UVB, cũng như thời gian được bảo vệ lâu hơn (mà không phải bôi kem lại).
Tất cả kem chống nắng đều bảo vệ làn da khỏi UVB.
Đối với UVA, do trước đây người ta cho rằng UVA không gây hại, cho nên nhiều kem chống nắng không có tác dụng chống UVA.
Để biết loại kem chống nắng đó có bảo vệ da khỏi tia UVA hay không thì các chị cần chú ý một trong bốn dấu hiệu sau:
- Trên nhãn có chữ UVA trong một vòng tròn: sản phẩm đã được kiểm chứng, có ít nhất 3 ngôi sao (do EU quy định), 4-5 sao thì hiệu quả càng cao.
- Hoặc biểu hiện bằng chỉ số PA (protection factor of UVA - khả năng lọc tia UVA). Dấu + phía sau chữ PA là thước đo thời gian hiệu quả chống nắng. PA+ tức là làn da của các chị sẽ được bảo vệ trong khoảng 4h, PA++ trong 8h và PA+++ là loại kem chống nắng cực mạnh, có thể bảo vệ các chị 12h.
- Hoặc sản phẩm có ghi 2 chỉ số, ví dụ: SPF 60-12, nghĩa là đó là khả năng bảo vệ chống tia UVA-UVB, hoặc ghi rõ thành SPF 20A 20B, hoặc UVA/UVB, hoặc SPF 60 A=B.
- Hoặc sản phẩm có ghi chữ “broad spectrum” hoặc "full spectrum" (phổ rộng): hạn chế được cả UVA và UVB.
Nếu một sản phẩm dù ghi UVA nhưng không có bất kì biểu tượng nào như trên thì chưa chắc có tác dụng chống UVA, các chị cẩn thận nhé.
5. Một số kem chống nắng tốt
Hai loại kem chống nắng đầu tiên giá mềm và có thể mua dễ dàng ở siêu thị. Hai loại kem chống nắng sau giá hơi cao dành cho chị nào có điều kiện. Nếu chị nào biết kem chống nắng nào tốt vui lòng để lại comment bên dưới nhé.
4.1 Biore bright face milk
Có 2 màu trắng và hồng. Kem chống nắng (KCN) này thoa lên da mỏng nhẹ, mịn màng, làm sáng da nhẹ nên có thể sử dụng làm kem lót trang điểm. KCN Biore bán khá rộng rãi trong các hệ thống siêu thị, giá cũng mềm.
4.2 Biore perfect Block Milk
KCN này cũng mỏng nhẹ, có thể thoa xong rồi ra nắng ngay. Thích hợp dùng toàn thân.
4.3 KCN Elta Md Uv Clear
SPF 46 Kem phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm . Kem mỏng mịn, thấm hết vào da, ko làm trắng bệch, ko làm bí da. Tuy nhiên ở VN hơi khó mua, các chị có thể tìm mua ở các shop hàng xách tay. Hà được người dì ở Canada mua về cho, dùng rất thích.
4.4 Clarins Spectrum SPF 40 Sunscreen Multi-Protection
Da dầu dùng vẫn tốt, ko bị bóng nhờn. Chất kem nhẹ nhàng, thoáng mát. Sản phẩm KCN này của Clarins được người dùng trên thế giới đánh giá khá cao. Các chị có thể tìm mua trong hệ thống showroom của Clarins tại các trung tâm thương mại. Giá tầm 41-43$.
Lưu ý: Bài viết này không thay thế lời khuyên của bác sĩ. Nếu các chị gặp vấn đề nghiêm trọng về cháy nắng, hãy đến gặp bác sĩ nhé!